Bij de restauratie van schilderijen, uitgevoerd door Kunstatelier Galatea, kunnen twee grote groepen worden onderscheiden: enerzijds het restaureren van schilderijen op geweven dragers en anderzijds op andere dragers, waaronder houten panelen, koper, glas en papier. En dat vergt vaak andere technieken.
Schilderijen op geweven dragers
Daaronder wordt jute, katoen en vooral linnen als drager voor de picturale lagen gerekend. Van slechts een klein gedeelte van de oude schilderijen is het doek nog in zijn oorspronkelijke staat. Eén van de behandelingen is het bedoeken of herbedoeken, waarbij tegen het oude doek een nieuw doek wordt gekleefd.
Lees meer over soorten schade en herstellingen >>
Een nieuw schildersdoek is immers niet meteen de ideale ondergrond om verf te hechten, daarom wordt het voorbehandeld. Enkele van de voorbehandelingen zijn het ontdoen van de inwendige spanningen van het nieuwe doek met een hechtingsverbeterend product en het voorzien van een grondering.
Mogelijke gebreken aan de geweven drager:
- Schade door verkleiningen of door verzwakking van de drager.
- Verzwakkingen en vervormingen die het dragerweefsel 'verouderen'.
- Een veel voorkomende verzwakking van het doek is het totaal verlies aan spanning, waardoor het doek fladdert en los in het spieraam gaat hangen.
Soorten schade:
- Verzwakking door mechanische invloeden, waaronder stootschade.
- Biologische schade, waaronder de aantasting door schimmels, elke vorm van schimmel moet onmiddellijk bestreden worden.
Herstellen van gebreken:
- Dichten van scheuren in het doek.
- Aanbrengen van een randversteviging of "strip-lining".
- Verwijderen van oude herstellingen of aangekleefde delen.
- Vlakken van vervormde doeken.
Alvorens een of andere restauratieve ingreep te starten, wordt een deskundig onderzoeksrapport opgesteld in verband met:
- het verfsysteem: olieverf, temperaverf, lijmverf, dispertieverf, acrylverf...
- de aard van de grondering: oliegrondering, lijm-krijtgrondering, half-olie/half-lijmgrondering
- de aard van de vernis: natuurharsvernis, kunstharsvernis, de aanwezigheid van was, eiwitvernissen of lijmvernis
- de omvang van de overschilderingen en de verfsamenstelling van die overschilderingen
Schilderijen op houten en/of metalen dragers
De 16de en 17de eeuw kenmerkt zich door schilderingen op houten panelen en in mindere mate op koperen platen. Een revival van deze technieken ontstond in de 19de eeuw. Een diepgaand inzicht in de eigenschappen van deze dragers helpt de schade aan deze schilderijen te herstellen. Deze werken zijn vaak van aanzienlijk belang, zodat vooral de fixatie- en retoucheertechnieken verder verfijnd moeten worden.
Lees meer technieken >>
Toegepaste technieken:
- Lijmen van breuken.
- Vastleggen van de verf na opstuwingen van verfschilfers, ten gevolge de uitzetting van bijvoorbeeld het houten paneel.
- Verwijderen van oude herstellingen of aangekleefde delen.
Retoucheermethodes:
- De illusionistische retoucheermethode: de lacunes of de storende vlekken worden zodanig beschilderd dat zij voor de toeschouwer optisch volledig verdwijnen.
- De neutrale retouche: neutraal omdat deze retouche een volledig eigen kleur heeft.
- Trattegio-of Reginato methode: deze vindt zijn oorsprong in de frescotechniek, waarbij evenwijdige lijntjes aangebracht worden in zuivere kleuren.
Op vraag van de klant kunnen ook volgende wetenschappelijke onderzoeksmethodes gebruikt worden:
- Ultravioletonderzoek.
- Infraroodspectrografie.
- Microscopisch onderzoek van vezels en verfschilferdoorsneden.
- Dendrochronologie of ouderdomsbepalingen van houtsoorten.
Neem gerust contact op
Hebt u nog vragen over de restauratie van schilderijen door Kunstatelier Galatea in Genk? In dat geval nodigen we u uit om meteen contact met ons op te nemen. Marc Sterken helpt u in een mum van tijd verder.
Restauratie van schilderijen
